Haaruitval is het verlies van haar dat de normale haarcyclus overstijgt. In een gezonde haarcyclus groeit haar ongeveer 2-6 jaar (anagene fase), rust vervolgens enkele weken (catagene fase) en valt daarna uit (telogene fase). Dagelijks verliezen we normaal gesproken 50-100 haren, maar wanneer dit aantal significant hoger ligt of wanneer het haar niet wordt vervangen, spreken we van abnormale haaruitval.
Dit is de meest voorkomende vorm van haaruitval, ook bekend als mannelijke of vrouwelijke kaalheid. Bij mannen begint dit meestal met terugtrekkende haargrenzen en een kruin die kaal wordt. Vrouwen ervaren vaak diffuse verdunning van het haar, vooral aan de bovenkant van het hoofd, terwijl de haargrens meestal intact blijft.
Deze auto-immuunziekte veroorzaakt plotselinge, ronde kale plekken op de hoofdhuid of andere delen van het lichaam. Het haar kan spontaan teruggroeien, maar de aandoening kan ook progressief zijn.
Dit type veroorzaakt diffuse haaruitval over de gehele hoofdhuid. Het treedt meestal op 2-3 maanden na een stressvolle gebeurtenis, ziekte of hormonale verandering. Gelukkig is dit meestal tijdelijk.
Trichotillomanie is een psychische aandoening waarbij mensen de drang voelen om hun eigen haar uit te trekken. Daarnaast kunnen infecties, littekens of chemische beschadiging ook tot haaruitval leiden.
Van abnormale haaruitval is sprake wanneer u meer dan 100 haren per dag verliest, plotselinge kale plekken opmerkt, of wanneer het haar merkbaar dunner wordt zonder dat dit teruggroeit.
Erfelijkheid speelt de belangrijkste rol bij androgenetische alopecia. Als familie leden kaalheid hebben, is de kans groter dat u dit ook ontwikkelt. Deze genetische aanleg bepaalt hoe gevoelig uw haarfollikels zijn voor hormonen zoals DHT (dihydrotestosteron).
DHT is het hoofdverantwoordelijke hormoon voor mannelijke kaalheid. Bij vrouwen kunnen hormonale schommelingen tijdens de menopauze, zwangerschap of door het gebruik van anticonceptie haaruitval veroorzaken. Na de bevalling ervaren veel vrouwen tijdelijke haaruitval door veranderende oestrogeenspiegels.
Een juiste diagnose van de onderliggende oorzaak is essentieel voor een effectieve behandeling. Bij aanhoudende haaruitval is het raadzaam om professioneel advies te zoeken bij uw huisarts of een dermatoloog.
In Nederland zijn verschillende effectieve medicijnen en behandelingen beschikbaar voor haaruitval. Van wetenschappelijk bewezen farmaceutische oplossingen tot natuurlijke alternatieven, er zijn opties voor verschillende vormen van haarverlies en persoonlijke voorkeuren.
Minoxidil is een van de meest bewezen behandelingen voor haaruitval en is verkrijgbaar onder merknamen zoals Regaine en Neocapil. Dit medicijn werkt door de bloedcirculatie naar de haarfollikels te verbeteren en de groeifase van het haar te verlengen. Minoxidil is beschikbaar in 2% en 5% oplossingen, waarbij de 5% variant doorgaans effectiever is maar ook meer kans geeft op bijwerkingen zoals hoofdhuidirritatie. Het voordeel is dat het zowel door mannen als vrouwen gebruikt kan worden, maar het vereist wel dagelijkse toepassing en resultaten worden pas na enkele maanden zichtbaar.
Finasteride, verkocht onder de merknaam Propecia, is een receptplichtig medicijn dat specifiek is ontwikkeld voor mannelijke kaalheid. Het werkt door het enzym 5-alfa-reductase te remmen, waardoor de productie van DHT (dihydrotestosteron) wordt verminderd. Dit hormoon is de hoofdoorzaak van androgene alopecia bij mannen. Belangrijke voorzorgsmaatregelen omvatten mogelijke bijwerkingen zoals verminderde libido en erectiestoornissen. Vrouwen, vooral tijdens de zwangerschap, mogen dit medicijn absoluut niet gebruiken.
Voor wie op zoek is naar mildere alternatieven, zijn er verschillende vrij verkrijgbare opties beschikbaar:
Naast conventionele medicijnen bieden homeopatische preparaten en natuurlijke extracten zoals zaagpalmetto, rozemarijn en ginseng alternatieve benaderingen. Hoewel het wetenschappelijke bewijs hiervoor beperkt is, ervaren sommige gebruikers positieve resultaten met minimale bijwerkingen.
Preventie van haaruitval begint met de juiste zorg en leefstijlkeuzes. Door bewuste keuzes te maken, kunt u uw haar gezond houden en vroegtijdige haaruitval voorkomen.
Gebruik milde, sulfaatvrije shampoos en conditioners die geschikt zijn voor uw haartype. Vermijd agressieve chemische behandelingen zoals bleken, permanent krullen of veelvuldige kleuring. Was uw haar niet dagelijks, maar 2-3 keer per week om de natuurlijke oliën te behouden. Gebruik een kam met brede tanden voor nat haar en vermijd hard borstelen.
Een uitgebalanceerd dieet is essentieel voor gezond haar. Zorg voor voldoende inname van:
Chronische stress kan haaruitval veroorzaken. Praktiseer regelmatig ontspanningstechnieken zoals yoga, meditatie of ademhalingsoefeningen. Bescherm uw haar tegen UV-straling met een hoed of UV-beschermende haarproducten. Vermijd het dragen van strakke staarten, vlechten of knotten die trek op de haarwortels veroorzaken. Plan regelmatige controles bij uw huisarts om onderliggende gezondheidsproblemen tijdig te detecteren.
Het is belangrijk om te weten wanneer haaruitval meer is dan een natuurlijk proces en professionele hulp vereist.
Zoek medische hulp wanneer u plotselinge, ernstige haaruitval ervaart, kale plekken ontwikkelt, of meer dan 100 haren per dag verliest gedurende meerdere weken. Ook jeuk, pijn, roodheid van de hoofdhuid of haaruitval gepaard met andere symptomen zoals vermoeidheid of gewichtsverandering vereisen aandacht.
Een dermatoloog kan de precieze oorzaak vaststellen en passende behandelingen voorschrijven, zoals medicijnen of topische behandelingen. Voor gevorderde gevallen kunnen haartransplantatie-opties worden overwogen. Vergeet niet dat haaruitval ook psychologische impact kan hebben. Psychologische ondersteuning of steungroepen kunnen helpen bij het verwerken van veranderingen in uw uiterlijk.
Stel realistische verwachtingen: behandelingen vergen tijd en resultaten zijn individueel verschillend. Bespreek alle opties uitgebreid met uw zorgverlener om de beste aanpak voor uw situatie te bepalen.
